سنسور دما پیکان سه فیش سبز سامفر

سنسور دمای آب خودرو چیست؟

سنسور دمای خنک کننده خودرو معادل واژه Coolant Temperature Sensor می­‌باشد، که با نام فشنگی دمای آب خودرو نیز شناخته می‌شود. این تجهیز یکی از قطعات اصلی و مهم خودرو است که در مسیر مایع‌ خنک‌ کننده آب رادیاتور قرار گرفته و وظیفه نظارت بر دمای آب در هر لحظه را برعهده دارد. این سنسور نقش مهمی در عملکرد موتور خودرو دارد، به طوری که خرابی آن باعث اختلال در کارکرد موتور می‌­شود. بنابراین استفاده از آن در اتومبیل الزامی می‌­باشد.

 

وظیفه سنسور دمای آب در خودرو

• نشانگر دمای آب در پشت آمپر
• تشخیص زمان راه‌­اندازی فن‌های خنک کننده (دور کند، دور تند و خاموشی فن‌ها)
• اطلاع ECU از دمای آب برای تعیین میزان پاشش سوخت و جرقه (آوانس و ریتارد)
• کنترل میزان حرارت موتور برای غلظت سوخت ترکیبی با هوا
• کنترل کمپرسور کولر در صورت بالا رفتن بیش از اندازه استاندارد دمای موتور

 

نحوه عملکرد فشنگی دمای آب خودرو

اساس کار سنسور دمای آب خودرو بر اساس اصول مقاومت الکتریکی می‌­باشد. به این نحو که اطلاعاتی درباره دمای مایع خنک­‌کننده موتور به ECU (پردازنده مرکزی) ارسال می‎‌­شود. در واقع نوع مقاومت به کار رفته در این سنسور به نحوی است که با قرار گرفتن در معرض حرارت، مقاومت آن کاهش پیدا می­‌کند. این سنسور زمانی که دمای مایع خنک کننده در خودرو تغییر می­‌کند، با تغییرات ایجاد شده در مقدار مقاومت، اطلاعاتی را به پردازنده مرکزی ارسال می‌­کند. پردازنده مرکزی بر اساس اطلاعات به دست آمده از این سنسور نسبت به تعیین دور فن در خودرو و همچنین میزان پاشش سوخت توسط سیستم ریل سوخت و انژکتورها عمل می‌­کند.

 

انواع فشنگی دمای آب خودرو

سنسورهای دمای آب خودرو در 2 نوع زیر به بازار عرضه می‌­شوند:

• NTC (Negative Temperature Coefficient)

سنسور دمای آب نوع  NTC را ضریب دمایی منفی می‌­نامند.

اساس عملکرد این نوع فشنگی آب به این صورت است که هنگام افزایش دما، مقاومت کاهش یافته و بالعکس با کاهش دما، میزان مقاومت افزایش پیدا می‌­کند.

• PTC (Positive temperature coefficient)

سنسور دمای آب نوع  PTC را تحت عنوان ضریب دمایی مثبت می‌­شناسند.

اساس عملکرد این نوع فشنگی آب نیز تا حدی شبیه به سنسور  NTC می­‌باشد. اما با این تفاوت که هنگام افزایش دما، مقاومت افزایش یافته و بالعکس با کاهش دما، میزان مقاومت نیز کاهش پیدا می‌­کند.

 

فشنگی دمای آب خودرو به طور معمول به سه رنگ قهوه‌­ای، سبز و آبی در بازار عرضه می‌­شود، که هر کدام وظایف خاص خود را بر عهده دارند.

• رنگ قهوه‌­ای

سنسورهای با رنگ قهوه‌‌ای یونیت فن را کنترل می‌­کنند تا از این طریق بتوانند فن را راه‌اندازی کرده و سپس کنترل کنند.

• رنگ سبز

سنسورهای سبز رنگ با ارسال اطلاعات به ECU دمای آب را بررسی می‌­کنند و تعادل سوخت را تنظیم می‌­کنند.

• رنگ آبی

از سنسورهای آبی رنگ برای نمایشگر پشت آمپر استفاده می­‌شود.

 

تعداد سنسور دمای آب در انواع خودروها

تعداد سنسورهای دمای آب در خودروهای با مدل‌­های مختلف، متفاوت می‌­باشد.

در میان اتومبیل‌­های ایرانی ماشین­‌های ۴۰۵, پارس و سمند دارای 3 سنسور دمای آب، پراید 2 سنسور و پژو 206 و 207 تنها 1 سنسور دمای آب دارند.

خودروهای 405 , پارس و سمند به دلیل داشتن یونیت کنترل فن دارای 3 سنسور دمای آب می­‌باشند که شامل یک سنسور به رنگ قهوه‌­ای، یک سنسور به رنگ سبز و یک سنسور به رنگ آبی هستند.

پراید به دلیل نداشتن یونیت کنترل فن 2 عدد سنسور دمای آب دارد.

دلیل استفاده خودروهای 206 و 207 از یک سنسور نیز این است که در این اتومبیل‌ها تمامی ECUها و کنترلرها به هم متصل هستند و اطلاعات در دسترس تمام قسمت‌هاست. همچنین پارامترهای آمپر هم توسط BSI کنترل می‌شوند، پس نیازی به وجود سنسور اضافه نیست.

علائم خرابی سنسور دمای آب خودرو

شایع‌­ترین نشانه خرابی این سنسور روشن شدن و هشدار چراغ چک می‌­باشد. در ادامه به سایر نشانه‌­هایی که بیان‌­کننده خرابی فشنگ دمای آب است، می­‌پردازیم. که هر کدام از این عوامل به نحوی بر عملکرد درست خودرو صدمه وارد می‌کند.

بنابراین با توجه به نشانه‌­های زیر می‌­توان مشکلات احتمالی را حدس زد و از وقوع آن‌­ها پیشگیری کرد.

• عدم نمایش صحیح دمای آب (دمای آب پشت آمپر با دمای ارسالی به ECU متفاوت می‌­باشد.)
• افزایش مصرف سوخت
• عملکرد غیر عادی فن خودرو مانند روشن نشدن فن، روشن بودن فن در زمان سردی موتور و به صورت مداوم کار کردن فن رادیات
• داغ کردن موتور و کاهش قدرت آن
• خروج دود سیاه به میزان فراوان از اگزوز
• به سختی روشن شدن خودرو (به خصوص در هوای سرد)
• هنگام دور موتور پایین خودرو دچار لرزش می­‌شود.

 

نحوه تعویض فشنگی آب خودرو

در صورتی که سنسور دمای آب خودرو دچار خرابی شود، باید آن را با یک فشنگی جدید تعویض کرد. حال در ادامه به شرح نحوه تعویض آن می­‌پردازیم:

در وهله اول دسترسی آسان به رادیاتور خرطومی هواکش را جدا کنید و باتری را برای رسیدن به فشنگی آب خودرو باز ­کنید. سپس در این مرحله ماشین باید سرد باشد و در زیر خودرو یک تشت گذاشته تا بتوانید سوکت­‌های فشنگی خودرو را در بیاورید. فشنگی معیوب را شناسایی کرده و با وسایل مناسب آن را باز کرده و فشنگی سالم را جایگزین کنید.

را دوباره می‌بندد.